Kuran-ı Kerim’in 97. mühleti olan Kadr Müddeti 5 ayetten oluşmaktadır. Kadr Suresin’de Kadir gecesininden bahsedilmesi nedeniyle müddet bu isimle anılmıştır. Müddetin Mekke’de indirildiği düşünülmektedir.Fakirler için zenginlik, zayıflar için izzet ve erdem olan Kadr mühletinin faziletleri ve sırları hem kur’anı kerim’de hemde Hz Peygamberimizin (s.a.v) Hadisi şeriflerin’de bulmak mümkündür. Kur’an’ın Kadir gecesinde indirildiği bildirilmekte ve bu gecenin ehemmiyeti anlatılmaktadır. Bilindiği üzere Kur’an’da tıpkı ismi taşıyan bir mühletler vardır. İşte Kadr süreside kendi ismini taşımaktadır. Şu iyi bilinmelidir ki bu sûre-i şerîfe çok değerli ayrıyeten hayır ve zenginlik talebi için de okunması meşhur bir müddettir. Hâssalarından kimilerini sayacak olursak. Biliyorsunuz ki her mühletin bir çok özelliği vardır. Her bir ayet ve mühlet Allah kelâmı olmakla bir arada herbirinin farklı başka özellikleri vardır. Kur’ân-ı kerîm okurken, bunun Allahü Teâlâ’nın kelâmı olduğunu düşünmelidir. Kur’ân-ı Kerîm’i okumak, önemli sünnettir. Okuyanlara verilen sevâbların birebiri, dinleyenlere de verilir.
Kadir Mühleti Okunuşu
-Bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm.
1. İnnâ enzelnâhu fî leyletil kadr.
2. Ve mâ edrâke mâ leyletul kadr.
3. Leyletul kadri hayrun min elfi şehr.
4. Tenezzelul melâiketu ver rûhu fîhâ bi müsaadesi rabbihim min kulli buyruğun.
5. Selâmun, hiye hattâ matlaıl fecr.
Kadir Müddetinin Manası, Meali
Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın ismiyle.
1. Doğrusu Biz, onu (Kurân’ı) Kadir gecesinde indirdik.
2. Kadr gecesinin ne olduğunu bilir misin sen?
3. Kadr (Kadir) gecesi; bin aydan daha güzeldir.
4. O gece Rab’lerinin müsaadesiyle Ruh ve melekler, her türlü iş için iner de iner.
5. O gece, tan yerinin ağarmasına kadar bir iyiliktir.
Kadir Müddeti Tefsiri
Kur’an’ın Kadir gecesinde indirildiği bildirilmekte ve bu gecenin ehemmiyeti anlatılmaktadır.
Kadr sözü sözlükte “güç, karar, kıymet, şeref” üzere manalara gelir. Bilhassa Kur’an’ın bu gecede indirilmesinin geceyi şereflendirdiğini ve kadrini yücelttiğini söz etmek üzere ona bu isim verilmiştir. Bu mühlet inmeden evvel gecenin bu türlü bir ismi yoktu. Duhân müddetinde, “Biz onu mübarek bir gecede indirdik” (44/3) buyurularak bu gecenin bereketli, güzel, uğurlu, değerli ve kutsal bir gece olduğu açıkça söz edilmiştir. Mühletin birinci âyetinde Kur’an’ın bu gecede, Bakara müddetinde de (2/185) ramazan ayında indirildiği belirtilmiştir. Buna nazaran Kadir gecesinin ramazan ayı içerisinde olduğu açıktır; ramazanın hangi gecesine denk geldiği konusunda farklı görüşler vardır.
Bununla birlikte, Buhârî ve Müslim’in kaydettiği, Hz. Âişe’ye isnad edilen ve Alak müddetinde naklettimiz bir hadiste Hz. Peygamber’e birinci vahyin Ramazan’ın 27. gecesinde geldiği bildirilmiş; bu sebeple Kadir gecesinin Ramazan’ın 27. gecesi olduğu tarafında genel bir kanaat oluşmuştur. Kimi rivayetlere nazaran Kur’an bu ayın son on günü içinde inmeye başlamıştır (Kurtubî, XVI, 124). Kadir gecesinin kesin olarak bildirilmemesi, insanların o gecede kazanacakları sevaplara güvenip öbür vakitlerde kulluk misyonlarını ihmal etmelerini önlemek üzere kimi sebep ve hikmetlerle açıklanmıştır.
Müfessirler, “Biz onu Kadir gecesinde indirdik” diye çevirdiğimiz 1. âyetteki “o” zamiriyle Kur’an’ın kastedildiği konusunda ittifak etmişlerdir (bk. Taberî, XXX, 166; Râzî, XXXII, 27; Şevkânî, V, 554). Kur’an’ın, zamirle anlaşılacak derecede apaçık bilinen, tanınan, şanı şanlı bir kitap olduğunu göstermek için isminin açıkça anılmadığı belirtilir. “Biz onu indirdik” sözünden, “tamamını indirdik” veya “indirmeye başladık” mânaları anlaşılabilir. Âlimlerin birden fazla, âyette “peyderpey indirdik” manasındaki nezzelnâ yerine “indirdik” manasındaki enzelnâ fiilinin kullanılmasını münasebet göstererek burada Kur’an’ın tamamının ulûhiyyet makamından dünya semasına indirilmesinin kelam konusu edildiğini ileri sürmüşlerdir. Kimi âlimler ise bu âyetle doğrudan Hz. Peygamber’e gelen Alak sûresinin birinci âyetlerinin kastedildiği kanaatindedirler. Her iki yoruma nazaran de kelam konusu vakit diliminin Kur’an-ı Kerîm’in indirilişine sahne olduğu ve bu olayla büyük bir kıymet kazandığı için bu müddette ona “leyletü’l-Kadr” denilmiştir (M. Sait Özervarlı, “Kadr Sûresi”, DİA, XXIV, 140-141).
“Bilir misin nedir Kadir gecesi?” meâlindeki 2. âyete karşılık veren sonraki âyetlerde onun tarihinin açıklanması yerine bu gecenin ehemmiyeti, beşerler için hayır ve rahmeti üzerinde durulmuştur. Duhân müddetinde de Kur’an’ın “mübarek bir gecede” indirildiği belirtilerek karar ve hikmet içeren bütün işlerin bu gecede ayrıldığı, belirlendiği söz edilir (Duhân 44/3-4).
Müfessirlerin bir kısmı, Kadir gecesinin bin aydan güzel olduğunu bildiren 3. âyeti gerçek mânasında anlayarak bu gecede yapılan ibadet ve hayırların, içinde Kadir gecesinin bulunmadığı bin ayda yapılanlardan daha çok sevap getireceğini belirtirler. Öteki bir yoruma nazaran buradaki bin sayısı çokluktan kinayedir. Gerçekten birçok lisanda olduğu üzere Arapça’da da bin sayısı büyük çoklukları anlatmak için kullanılmaktadır. Şu halde bu âyette Kadir gecesinde yapılan ibadet ve uygunlukların başka bütün vakitlerde yapılanlardan daha çok sevap getireceği tabir edilmiş olmaktadır (Şevkânî, V, 555; İbn Âşûr, XXX, 459).
Burada Kadir gecesinin bin aydan güzel oluşunun öbür kimi sebepleri açıklanmaktadır. Bu gece Allah Teâlâ’nın vereceği misyonları üstlenmek üzere melekler ve ruh yeryüzüne inerler. Müfessirlerin çoğunluğuna nazaran 4. âyetteki “ruh”tan maksat Cebrâil’dir (krş. Şuarâ 26/193-194). Cebrâil meleklerden biri olmakla birlikte makamının yüksekliğini ve şanının büyüklüğünü göstermek üzere ayrıyeten zikredilmiştir. Ruha “meleklerin ileri gelenleri, meleklerin dışında Allah’ın görünmez ordularından bir ordu, rahmet” vb. mânalar verenler de vardır (Râzî, XXXII, 34; Şevkânî, V, 555). 5. âyette bu gecenin iyilik ve memnunluk gecesi olduğu söz edilmiştir. Çünkü melekler gecenin başından itibaren şafak sökünceye kadar kümeler halinde inerek müminlere selâm verirler. Bu durum gecenin karanlığı çekilinceye kadar devam eder. Kadir gecesinde Allah Teâlâ rahmân ismiyle tecelli etmekte, –Duhân müddetinin 4-6. âyetlerinden de anlaşıldığı üzere– bu tecelli en az bir yıl boyunca genel iyiliğin devamını sağlamakta, sistemi ve dengeyi korumaktadır. Bu sebeple ramazanın son on gününe girildiğinde Hz. Peygamber dünyevî işlerden uzaklaşıp mescidde itikâfa çekilir, vaktini daha çok ibadet ve tefekkürle geçirirdi (Buhârî, “İ‘tikâf”, 1; Müslim, “İ‘tikâf”, 1-5). Hasebiyle müminler de Kadir gecesini ibadetle ve dualarla ihya etmelidirler. Hz. Âişe bu gecenin nasıl ihya edileceğini Hz. Peygamber’e sormuş, o da “Allahım! Sen affedicisin, affı seversin, beni affet! de” biçiminde yanıt vermiştir (Tirmizî, “Da‘avât”, 84; İbn Mâce, “Duâ”, 5).
Kadir gecesi, “kandil geceleri” denilen ve vakitle İslâm kültür tarihinde kutlu olduğuna inanılıp çeşitli ibadetlerle ihya edilen, hatta merasimlerle kutlanan gecelerden biri ve en kıymetlisidir (geniş bilgi için bk. Halit Ünal, “Berat Gecesi”, DİA, V, 475-476; M. Sait Özervarlı-Mustafa Uzun, “Kadir Gecesi”, a.g.e., XXIV, 124-127; Nebi Bozkurt, “Kandil”, a.g.e., XXIV, 300-301).
Ayetel Kürsi duasını okumak için Ayetel Kürsi linkine tıklayabilirsiniz.
Milliyet
