Klimalardan mikrop bulaşabiliyor
Doç. Dr Emin Maden Legionella’yı su ve toprakta yaşayan, durgun su ortamında çoğalarak havayolu vasıtasıyla kişilere bulaşabilen ve teneffüs yolu enfeksiyonuna neden olan bir bakteri olarak tanımlıyor.
Mahsusen bakımı yapılmamış ve su sistemi temizlenmemiş klimaların işyerlerinde, motorlu vasıtalarda ve konutlarda Legionella bakterilerinin üremesi için ortam oluşturabileceğini belirten Maden ‘’Legionella klimalar dışında paklığı iyi yapılmamış havuzlarda, kaplıcalarda ve fıskiyeli havuzlarda da yaşayabilir ve çoğalabilir. Legionella bakterisinin oluşturduğu hastalık lejyoner illeti olarak da adlandırılmaktadır’’ diyor.
Klimadan Lejyoner marazı kapılabiliyor
Legionella bakterisinin neden olduğu Lejyoner marazının bakteri taşıyan su damlacıklarının nefes yoluyla kişilerin teneffüs sistemine girmesi ve teneffüs yolunda çoğalması ile ortaya çıktığını belirten Doç. Dr Emin Maden ‘’Akciğerlere bulaşan bakteriler münhasıran bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde zatürreye neden olur.”
“Özellikle sigara kullanan, şeker illeti, böbrek marazı, koah illeti ve bağışıklık sistemi illetine sahip kimselerde lejyoner illeti riski daha yüksektir’’ diyor.
Doç. Dr Emin Maden, ejyoner marazının belirtilerinin öksürük, yüksek ateş, halsizlik, eklemlerde ağrı, baş ağrısı, bulantı, nefes darlığı ve daha ağır vakalarda bilinç bulanıklığı ve uykuya meyil formunda ortaya çıkabileceğini hatırlatı.
Klimalı ortamlarda çalışan, klimalı otel odasında kalan, klimalı araç ile uzun seyahat hikayesi olan, yakın devirde meskeninde su tesisatında değişiklik yahut tamirat yaptırmış ve belirtilen şikayetleri ortaya çıkan şahısların sıhhat kuruluşlarına başvurmasının değerli olduğunu söylüyor. Doç. Dr Emin Maden ayrıyeten erken teşhis ile lejyoner marazının tedavisinin mümkün olduğunun ve büsbütün iyileşme sağlandığının altını çiziyor.
Doç. Dr Emin Maden, terliyken klima havasına maruz kalmamaya dikkat edin. Bilhassa sıcak havalarda klima ve vantilatör tasarruf sıklığı artmaktadır. Klimalı ortamda uzun mühlet kalan insanlarda soğuk ortamdan sıcak ortama geçiş yahut sıcak ortamdan soğuk ortama geçiş üzere nedenlerle vücutta ani ısı değişikliği yaşandığını ve sıcak soğuk istikrarının bozulmasıyla bireylerde birtakım şikayetlerin ortaya çıkabileceğini belirtti.
Doç. Dr Emin Maden ortaya çıkabilecek şikayetleri halsizlik, baş ve eklem ağrıları, ateş, bulantı olarak sıralıyor. Mahsusen terli halde klimalı ortama girmenin bu şikayetleri arttırdığının altını çizen Maden, ‘’Klima maruziyetine bağlı bu sorunlar klima çarpması olarak kıymetlendirilebilir.”
“Klima çarpmasından korunmak için mümkün olduğunca terli bir biçimde klima havasına maruz kalmamak, araçlarda ve gayrı klimalı ortamlarda klima havasının paneller vasıtasıyla direkt vücuda vurmaması klima çarpmasını önleyecektir. Klima çarpması durumunda bol likit tüketmek, ılık duş almak şikayetleri azaltacaktır. Şikayetlerin devam etmesi durumunda sıhhat kuruluşuna başvurulmalıdır’’ diyor.
Pandemi periyodunda doğal havalandırma sistemleri tercih edilmelidir
Doç. Dr Emin Maden Koronavirüs’ün, virüsü taşıyan kişinin konuşması, öksürmesi, hapşırması üzere fiilleri ile ağzından havaya yayılan virüslü damlacıkların farklı bir birey tarafından solunması yahut bu damlacıkların düştüğü, yapıştığı yüzeylere temas edilen elin ağız ve burna teması yoluyla bulaştığını hatırlatarak virüs taşıyan damlacıkların boyutunun büyük olması nedeniyle mahsusen virüs kaynak vakanın 1-1.5 metre civarında yoğunluk oluşturduğunu ve alana düştüğünü söylüyor.
Bu nedenle toplumsal uzaklık kuralına uyan bireylerin virüs bulaşma riski düştüğünün altını çizen Maden ‘’Sıcak ve kuru havalarda havada asılı duran damlacıkların boyutunda buharlaşmaya bağlı küçülme olacağından virüs daha uzun vadede havada asılı kalabilir.
“Klima ve vantilatör üzere havanın dolaşımını artıran ve daha uzak meydanlara yayılımını artıran faktörler virüsün toplumsal uzaklığın dışında da yoğunluk oluşturmasına neden olabilir. Covid-19’un klima ile yayıldığına dair ilmî kanıt yoktur, fakat daha evvel SARS ve MERS Coronavirüs enfeksiyon süreçlerinde klima ile virüsün yayılımının arttığını bildiren araştırmalar mevcuttur’’ diyor.
Bu nedenle Doç. Dr Emin Maden Covid-19 pandemisinin yaşandığı bu süreçte mümkün olduğunca doğal havalandırma yollarının kullanılmasının, bilhassa saklı ve kalabalık ortamlarda maske tasarrufuna dikkat edilmesinin kıymetini vurguluyor.
Milliyet
